1 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Osób Starszych, święto ustanowione przez ONZ. Jest to doskonała okazja, aby przypomnieć kilka prostych zasad opieki nad seniorami.

Ustanowione w 1990 roku przez Zgromadzenie Ogólne ONZ święto pod nazwą Międzynarodowy Dzień Osób Starszych (ang. International Day of Older Persons) ma być okazją do intensywniejszej promocji postulatów w celu poprawy sytuacji osób dojrzałych. Głównymi zakresami tematycznymi są: walka z dyskryminacją, zapewnienie odpowiedniej opieki zdrowotnej oraz równy udział w rozwoju kulturalnym i ekonomicznym społeczeństw.

Promowanie dobrych praktyk z zakresu opieki nad seniorami jest niezwykle istotne, zwłaszcza że starsi ludzie mają problemy z codziennymi czynnościami, w tym z kąpielą całego ciała, siadaniem na krześle, kładzeniem się do łóżka i wstawaniem oraz ubieraniem się i rozbieraniem. Co więcej, liczba osób mających problem z tymi czynnościami wzrasta wraz z wiekiem, tak samo jak wraz z wiekiem rośnie prawdopodobieństwo wystąpienia niepełnosprawności (za: Opieka rodzinna nad seniorami w Małopolsce. Jaka jest naprawdę).

Jest to również spore obciążenie dla rodzin, które nie szukają pomocy w instytucjach lub obawiają się zatrudnienia osób z zewnątrz. Jakie są najczęstsze obawy? Przede wszystkim brak zaangażowania i znajomości codziennych nawyków, ponadto brak bezpiecznego, sprawnego i kompetentnego wykonywania opieki. W Polsce to rodzina postrzegana jest nadal jako główne źródło wsparcia, co niestety może przekładać się na opiekę niekompletną i nie spełniać wszystkich potrzeb seniora (za: Sytuacja opiekunów rodzinnych w kontekście sprawowania opieki nad osobami w wieku 60+ z terenu województwa łódzkiego).

Stała opieka i troska o seniora jest niezwykle ważna, bo aż 3 na 10 seniorów doświadcza samotności oraz izolacji. Taki sam odsetek starszych osób deklaruje brak bliskich kontaktów międzyludzkich z żadnym z kręgów społecznych – takie wnioski płyną z badań Stowarzyszenia mali bracia Ubogich, które zleciło przeprowadzenie specjalnej ankiety społecznej agencji ARC Rynek i Opinia (źródło).

Jak pomóc seniorowi – vademecum

• Zaplanuj opiekę, najlepiej rozłóż ją na większą liczbę osób. Ważne jest, aby odbywała się regularnie, o stałych porach, w te same dni tygodnia. Dzięki temu sam unikniesz przepracowania i przemęczenia, a i u seniora zwiększy się poczucie bezpieczeństwa.
• Bądź blisko i pytaj o samopoczucie. Nie traktuj starszej osoby jak obcego czy też chorego. Okazuj troskę, interesuj się, zadawaj pytania, rozmawiaj.
• Zapewnij poczucie bezpieczeństwa. Senior musi czuć się komfortowo i bezpiecznie. Powinien wiedzieć, że w razie kłopotów lub problemu może w każdej chwili zadzwonić, bez względu na porę dnia i nocy.
• W opiece uwzględniaj samodzielność seniora. Nie powinno się wyręczać seniora we wszystkich decyzjach i czynnościach, bo to utwierdzi go w przekonaniu, że jest niepotrzebny i z niczym sobie nie radzi.
• Zadbaj o dietę seniora. Dieta ma duży wpływ na samopoczucie, dlatego zaleca się małe, ale regularne i lekkie posiłki. Ważne jest też picie wody – szacuje się, że 48% seniorów jest odwodnionych. Przeczytaj nasz artykuł: Niedożywienie u osób starszych.
• Zapewnij aktywny wypoczynek i towarzystwo. Społeczne interakcje są bardzo ważne w przypadku seniorów, bo zmniejszają poczucie samotności i izolacji.
• Angażuj starszą osobę w dodatkowe zajęcia. Może to być wyjście na spacer (1 na 5 osób po 80. roku życia nie ma z kim wyjść), oglądanie filmu, czytanie książki. Każda dodatkowa codzienna rozrywka będzie okazją do zapełnienia czasu, ale też zwiększy poczucie szczęścia.

Pomóż sobie i seniorowi – zatrudnij opiekunkę

Opieka nad osobami starszymi to ciężka praca. Obowiązek opieki w pierwszej kolejności spoczywa na najbliższych – około 85 proc. opiekunów osób starszych w Polsce stanowią ich bliscy (tzw. opiekunowie naturalni), najczęściej kobiety. Tymczasem w Niemczech większość stanowią opiekunowie zawodowi, niespokrewnieni z osobą starszą.

Opiekunowie naturalni często nie mają doświadczenia, wiedzy, a przede wszystkim mają też swoje życie, które trudno pogodzić z opieką. Stąd często opieka może być frustrująca, stresująca, a nawet prowadzić do depresji.

Jeżeli czujesz, że brakuje Ci sił i kompetencji, rozważ zatrudnienie opiekunki i zgłoś się do nas po pomoc!

Profesjonalna opieka jest o tyle ważna, że jest dostosowana do stanu seniora i zależy od jego kondycji. Inne potrzeby ma chory leżący, a inne osoba w lepszej kondycji. Ci pierwsi z reguły wymagają stałej opieki, uwzględniającej podstawową pomoc medyczną (na przykład przy stomii), ale też zapewnienia podstawowych potrzeb, jak pożywienie i higiena.

W przypadku seniorów w lepszej kondycji opieka zazwyczaj jest okrojona i polega na doraźnej pomocy na przykład: zrobienie zakupów, przygotowanie posiłku czy też sprzątanie.

Święta seniorów – ważne daty

• 15 czerwca – Światowy Dzień Świadomości Znęcania się nad Osobami Starszymi znany w Polsce pod nazwą Światowy Dzień Praw Osób Starszych
• 1 października – Międzynarodowy Dzień Osób Starszych (Seniorów)
• 20 października – Europejski Dzień Osób Starszych (Seniora)
• 14 listopada – Ogólnopolski Dzień Seniora