Opiekun medyczny ma określone zadania do wykonania, które obejmują czynności pielęgnacyjne oraz higieniczne. Jednak zdarza się, że stan zdrowia podopiecznego, zwłaszcza tego w bardzo ciężkim stanie i leżącego, wymaga zmian w technice lub kolejności wykonywanych czynności. Oto wskazówki ułatwiające pielęgnację oraz odpowiedź na pytanie, jakich preparatów używać w przypadku skóry wrażliwej i osłabionej.
Podopieczny w ciężkim stanie zdrowia, na przykład unieruchomiony z trwałymi deformacjami ciała czy z przewlekłymi ranami, wymaga odpowiedniego podejścia ze strony opiekuna i często też zmiany technik pielęgnacyjnych. Ten krok musi być skonsultowany z pielęgniarką, ponieważ toaleta i higiena ciała powinny odbywać się pod jej nadzorem. W przypadku pacjentów będących w stanie zagrożenia życia lub wymagających specjalistycznej pielęgnacji czynności wykonuje pielęgniarka, a opiekun jej tylko pomaga. W praktyce czasem zdarza się, że określone czynności może wykonać opiekun na wyraźne zalecenie pielęgniarki, a ogólne zasady pielęgnacyjne nie ulegają zmianie.
Higiena ciała osób leżących i osłabionych chorobą
U pacjentów leżących należy pamiętać o kilku wskazówkach dotyczących mycia ciała. Każdorazowo plecy muszą być myte w pozycji na bok, wcześniej jednak należy ściągnąć pidżamę i zabezpieczyć pościel przed zalaniem. Następnie myjemy plecy i kończyny po udostępnionej i widocznej stronie ciała, poprawiamy pościel i przewracamy delikatnie chorego, aby umyć plecy i kończyny po drugiej stronie.
Co jest potrzebne do mycia ciała osoby leżącej:
- głęboka miska z letnią wodą
- mydło lub inny środek myjące
- dwie miękkie ściereczki, najlepiej flanelowe
- dwa ręczniki – jeden do twarzy, drugi do ciała
- jednorazowe gaziki do higieny miejsc intymnych
- preparaty pielęgnacyjne jak talk, emolienty i inne kosmetyki
- szczoteczka i pasta do mycia zębów
- grzebień lub szczotka do włosów
- akcesoria do paznokci
Przy myciu ciała należy zadbać o to, aby jak najmniej wykonywać czynności zmuszających osobę starszą do zmiany pozycji. To również doskonała okazja, aby skontrolować stan jej skóry. Jeżeli zauważymy nadmierne wysuszenie lub pękanie, wskazane jest natłuszczenie poprzez zastosowanie emolientów czy kremów z lanoliną, które aplikujemy na skórę, wykonując delikatny masaż. Jeśli skóra jest mocno podrażniona, do tego swędzi, należy zrezygnować z mydła i zastosować łagodne środki myjące dostosowane do skóry wrażliwej (hipoalergiczne).
Bardzo ważne jest, aby w takich miejscach jak pod pachami, piersiami i w pachwinach upewnić się, że nie ma żadnych odparzeń. W przypadku okolic krocza i odbytu stosuje się preparaty pielęgnacyjne ochronne eliminujące wilgoć. Nie zapominamy również o przestrzeniach między palcami, które należy starannie umyć, wytrzeć i wysuszyć.
Kosmetyki dla osób starszych
W przypadku każdej skóry należy unikać substancji potencjalnie drażniących i alergizujących. Odpowiednimi kosmetykami są te przeznaczone dla skóry alergicznej i skłonnej do podrażnień. Powinno się wybierać preparaty tylko jednej firmy, ponieważ zyskamy pewność co do ich synergicznego działania, znany będzie również ich skład – unikniemy wówczas przykrych konsekwencji będących wynikiem wejścia w szkodliwe reakcje chemiczne różnych składników.
Rekomendowane są zwłaszcza preparaty oparte na środkach naturalnych, najlepiej pochodzenia roślinnego. Niezwykle ważne jest, aby preparaty te były bogate w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), które tworzą na skórze barierę ochronną zabezpieczającą przed wnikaniem szkodliwych czynników zewnętrznych, chroni też przed utratą wilgoci.
Pamiętajmy, że skóra człowieka starszego, a tym bardziej chorego jest osłabiona i bardziej wrażliwa, dlatego wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Ciało osoby leżącej i osłabionej jest też bardziej podatne na odczuwanie bólu i dyskomfortu, zatem wszelkie zabiegi pielęgnacyjne powinny się odbywać z zachowaniem delikatności, powoli i łagodnie, a także z poszanowaniem intymności.
