Komunikacja z osobą starszą wymaga odpowiedniego podejścia, zwłaszcza kiedy mamy do czynienia z niedosłyszącym seniorem. Łatwiej jest, kiedy senior używa aparatu słuchowego, ale i tak nie zwalnia to nas z dbania o dobre praktyki w komunikacji.

Istnieją różne sposoby komunikowania się z osobami z niepełnosprawnością słuchową, m.in. poprzez mowę, gesty czy pismo. Seniorzy często korzystają z aparatów słuchowych, które wzmacniają dźwięki z otoczenia, ale i tak, aby zrozumieć, co się do nich mówi, używają resztek słuchu i dodatkowo wspomagają się odczytywaniem mowy z ust. Dlatego też w przypadku opieki nad seniorami z niedosłuchem trzeba mieć na uwadze to, że nie zawsze zostaniemy zrozumiani i będziemy musieli powtórzyć to, co przed chwilą wypowiedzieliśmy. Ponadto porozumiewanie się będzie wymagało zadbania o odpowiednie warunki – między innymi nasza twarz musi być w zasięgu wzroku seniora, a mówienie wyraźne i spowolnione.

Jak rozmawiać, gdy senior nie dosłyszy

W przypadku każdej komunikacji z seniorem należy stworzyć przyjazne środowisko, tj. najlepiej, aby panował spokój i cisza – tak, aby obie strony czuły się jak najbardziej komfortowo. Zanim powiemy coś do seniora, nawiążmy z nim kontakt wzrokowy, możemy go również delikatnie dotknąć, gdy jest odwrócony bądź leży, starając się go nie wystraszyć – bardzo ważne jest, aby nie mówić do jego pleców, z innego pomieszczenia itd. Pamiętajmy również, aby zachować tzw. bezpieczny dystans, by nie naruszać przestrzeni osobistej – tutaj przyjmuje się, że najlepiej zachować odległość ok. 1 metra.

Poniżej kilka wskazówek, jak komunikować się z niedosłyszącym seniorem:

1. Kiedy senior ma problem ze słyszeniem na dwoje uszu, stań po stronie lepiej słyszącego ucha.
2. Mów spokojnie i dokładnie wymawiaj każde słowo.
3. Staraj się mówić prosto i konkretnie, unikając rozproszeń; trzymaj się tematu głównego.
4. Panuj nad mimiką i mową ciała, ponieważ senior wspomaga się odczytywaniem z ust, a zbytnie gestykulowanie może zaburzyć ten proces.
5. Bądź cierpliwy, daj podopiecznemu czas, aby oswoił się z komunikatem; nie irytuj się, kiedy prosi o powtórzenie.

Gdy senior nosi aparat słuchowy, upewnijmy się, że właściwie go używa. Złe założenie aparatu powoduje szumy, gwizdy i inne zakłócenia. Ważne jest również regularne czyszczenie wkładki dousznej oraz ochrona aparatu przed wilgocią i wysoką temperaturą. Natomiast jeżeli przebywamy z osobą niestosującą aparatu słuchowego, prawdopodobnie będziemy musieli się wspomagać pismem oraz tzw. komunikacją wielozmysłową, która obejmuje mowę, naśladowanie ruchów, gesty, wskazywanie przedmiotów palcem, wkładanie przedmiotów do rąk, aby można było ich dotknąć itd.

Komunikacja z osobą starszą jest ważna

Komunikacja jest bardzo ważna, zwłaszcza w kontekście opieki, ponieważ w ten sposób przekazujemy lub uzyskujemy niezbędne informacje. Ale komunikacja to również rozmowa – seniorzy często czują się samotni i odrzuceni, dlatego każda interakcja z drugim człowiekiem jest dla nich ważna. Komunikując się z seniorem, zadbajmy o to, aby obok typowych instrukcji typu, co ma zrobić i podobne, znalazł się czas na zwykłą pogawędkę.

Przeczytaj również:

• Samotność seniorów to poważne zagrożenie. Jak możemy pomóc?
• Zrozumieć starość. Jak zmienia się starzejący organizm?